Επιβίωση στο βουνό | Προσανατολισμός χωρίς πυξίδα, με τον ήλιο ή τη σελήνη

Προσανατολισμός στη φύση μέρα ή βράδυ
με τη χρήση του ήλιου ή του φεγγαριού

Όταν βρισκόμαστε σε δραστηριότητες εκτός πόλης, όπως το free camping, η πεζοπορία, η ορειβασία η εξερεύνηση, η φωτογραφίες κ.ο.κ., όπως έχουμε αναφέρει καλό είναι να γνωρίζουμε κάποια μέθοδο προσανατολισμού. Μία από τις απλές βασικές μεθόδους είναι η εξής που θα αναλύσουμε αρκεί να υπάρχει η δυνατότητα να παρατηρήσουμε τον ήλιο και τότε ο προσανατολισμός στη φύση είναι μία σχετικά εύκολη υπόθεση, όμως πρέπει πρώτα να αναπτύξουμε κάποιες γνώσεις, αλλά ακόμα και σε περίπτωση που είναι βράδυ, εκτός από τα αστέρια μία από τις μεθόδους που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ώστε να αναγνωρίσουμε τις κατευθύνσεις του ορίζοντα με σκοπό να επιτύχουμε προσανατολισμό κατά τη διάρκεια της νύχτας, είναι η παρατήρηση της σελήνης.

Προσανατολισμός στη φύση με τον ήλιο

Καλό είναι να θυμόμαστε ότι επειδή βρισκόμαστε στο βόριο ημισφαίριο της γης, ο ήλιος ακολουθεί μία ελλειπτική νότια τροχιά και στο μέγιστο απόγειο του όταν κοιτάμε προς την μεριά του βλέπουμε προς το νότο, Επίσης λόγο ημισφαιρίου :

• Το χειμώνα ο ήλιος είναι πιο κοντά στον ορίζοντα και βγαίνει από μία νότιο-ανατολική θέση και πέφτει βόριο-δυτικά
• Το καλοκαίρι ο ήλιος είναι πιο ψηλά στον ορίζοντα και βγαίνει από μία βόριο-ανατολική θέση και πέφτει βόριο-δυτικά.

Τι να κάνουμε σε περίπτωση που δεν μπορούμε να διακρίνουμε την πορεία του ήλιου ή απλά θέλουμε μία πιο αξιόπιστη μέθοδο για το προσανατολισμό στη φύση.

Αν δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τη φυσική κατεύθυνση που ακολουθεί ο ήλιος,  ώστε να αναγνωρίσουμε από ποια μεριά του ουρανού ανατέλλει και σε ποια δύει.

Για να βρούμε τον άξονα ανατολή - δύση . πρέπει να θέσουμε μία σταθερά με σκοπό να παρατηρήσουμε προς τα που γίνετε η κίνηση αυτή.

Μια αξιόπιστη μέθοδος για προσανατολισμό με τον ήλιο είναι να τοποθετήσουμε ένα ίσιο κλαδί ή πάσσαλο κ.ο.κ. κάθετα σε ένα επίπεδο έδαφος, το αντικείμενο που θα χρησιμοποιήσουμε καλό είναι να έχει μέγεθος που να δημιουργεί μια ικανοποιητική σκιά.

Τα βήματα που θα ακολουθήσουμε για να εντοπίσουμε την κίνηση του ήλιου, συνεπώς και τον αντίστοιχο άξονα είναι τα 2 παρακάτω :

• Σημείο 1, σημειώνουμε το σημείο που βρίσκετε η σκιά, 

• Περιμένουμε να περάσουν κάποια λεπτά ώστε η σκιά να μετατοπιστεί για μερικά εκατοστά 30-40

• Σημείο 2, σημειώνουμε το νέο σημείο που βρίσκετε η σκιά, 

• Ενώνουμε τα δύο αυτά σημεία με μία ευθεία γραμμή και έχουμε τον άξονα ανατολής-δύσης

• Η ανατολή είναι το σημείο 2, η δύση το σημείο 1. 

Τέλος για να βρούμε κατά προσέγγιση το βορρά,

• Το δεξί μας πόδι το τοποθετούμε στο σημείο 2 (ανατολικά)
• Το αριστερό μας πόδι στο σημείο 1 (δυτικά), 

αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να κοιτάμε βόρεια, ενώ πίσω μας είναι η νότια κατεύθυνση, δηλαδή ότι έχουμε πει και εδώ ( Επιβίωση στο βουνό | Προσανατολισμός στη φύση ).

Αν θέλουμε να σχηματίσουμε και τον άξονα βορρά-νότου, απλά τραβάμε μία κάθετη γραμμή στον οριζόντιο άξονα ανατολής-δύσης που σχεδιάσαμε πριν.

Αφού πια μπορέσαμε να εντοπίσουμε τα σημεία του ορίζοντα, μπορούμε να διαλέξουμε τι προσανατολισμό θα έχει η πορεία μας

Όσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος που αφήνουμε να περάσει ώστε να θέσουμε το σημείο 2 τόσο πιο ακριβές είναι και ο άξονας που παίρνουμε, επίσης όσο πιο κεντρικά το διχοτομίσουμε αυτόν, τόσο πιο ακριβές είναι και ο άξονας βορράς-νότος

Προσανατολισμός το βράδυ με το φεγγάρι

Η σελήνη ακολουθεί την ίδια πορεία που ακολουθεί ο ήλιος αλλά έχει διαφορετική τροχιά γωνίας, οπότε με την ίδια λογική μπορούμε να εντοπίσουμε την ανατολή και τη δύση και εν συνεχεία το βορρά και το νότο, συνεπώς είναι το ίδιο χρήσιμο στο προσανατολισμό.
Ο ήλιος και το φεγγάρι έχουν μία διαφορά ως προς το σημείο του ορίζοντα που εμφανίζονται σε συνάρτηση με την εποχή, έτσι το φεγγάρι:

• Το καλοκαίρι όταν έχει πανσέληνο το φεγγάρι βρίσκετε πιο χαμηλά στον ορίζοντα
• Το χειμώνα όταν έχει πανσέληνο το φεγγάρι βρίσκετε πιο ψηλά στον ορίζοντα

 Επίσης μπορούμε να διαπιστώσουμε σε ποια φάση του κύκλου της βρίσκετε η σελήνη ως εξής: 

• Γεμίζει, αν η φωτεινή πλευρά είναι δεξιά του σκοτεινού της σημείου.  Δηλαδή η φωτεινή μεριά της είναι προς την πλευρά που κατευθύνετε για να δύσει. Επίσης αυτό συμβαίνει όταν η ανατολή της σελήνης γίνει πριν τη δύση του ήλιου (p)

• Αδειάζει, αν η φωτεινή πλευρά είναι αριστερά του σκοτεινού της σημείου. Δηλαδή η φωτεινή μεριά είναι από την πλευρά από όπου ανέτειλε. Επίσης αυτό συμβαίνει όταν η ανατολή της σελήνης γίνει μετά τα μεσάνυχτα (d)

Αυτό προκύπτει αν τραβήξουμε μία νοητή γραμμή που να περνάει από τα νοητά άκρα της σελήνης, δηλαδή ανάλογα από ποια μεριά βρίσκετε το εμφανές κομμάτι ισχύει το παραπάνω, αν σχηματίζει το d αδειάζει και αν σχηματίζει το .p γεμίζει.

Επίσης αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βρούμε μία γενική κατεύθυνση για προσανατολισμό προς το νότο βέβαια αυτό το τρόπο μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε μόνο κατά το πρώτο και το τελευταίο τέταρτο της Σελήνης.όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

2o Τέταρτο σελήνης

Προσανατολισμός με το ρολόι

Επίσης ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος για να προσανατολισμό στη φύση είναι με το να χρησιμοποιήσουμε ένα αναλογικό ρολόι. Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε για το βόρειο ημισφαίριο
είναι εξής :

• Ρυθμίζουμε κατάλληλα το ρολόι για να συμβαδίζει με το ηλιακό, δηλαδή 1 ώρα πίσω για το χειμώνα και 2 για το καλοκαίρι
• Έχοντας το ρολόι σε οριζόντια θέση, σημαδεύουμε τον ήλιο με τον ωροδείκτη.
• Παίρνουμε την διχοτόμο γωνία  μεταξύ της ένδειξης 12ής ώρας του ρολογιού και του ωροδείκτη, δημιουργώντας νοητά μία γραμμή η οποία ξεκινάει από το κέντρο τον δεικτών μας δείχνει το νότο, οπότε έχουμε ένα σημείο του ορίζοντα, άρα αρκετό για το προσανατολισμό μας.

Δείτε επίσης θέματα που αφορούν το προσανατολισμό στη φύση χωρίς πυξίδα

Προσανατολισμός στη φύση

Προσανατολισμός χωρίς πυξίδα, με φυσικά σημάδια

Προσανατολισμός το βράδυ χωρίς πυξίδα, με τα αστέρια